Refleks, siła, szybkość, to przecież klucz do sukcesu w sporcie. Ale co, jeśli mimo tego piłka ciągle przelatuje obok? Może problem leży gdzie indziej? Mówi się, że sport to zdrowie, ale czy jest zdrowy dla oczu? Jak zadbać o bezpieczeństwo naszego narządu wzroku podczas aktywności fizycznej?
Wada wzroku a aktywność fizyczna – co trzeba wiedzieć?
Nieskorygowana wada wzroku podczas aktywności fizycznej może być nie tylko uciążliwa, ale również niebezpieczna, zarówno dla osoby ćwiczącej, jak i dla otoczenia. Problem pojawia się wtedy, gdy klasyczne rozwiązania, takie jak okulary, zawodzą. W wielu dyscyplinach sportowych nie zdają one egzaminu: zsuwają się, parują, ograniczają pole widzenia albo po prostu są niepraktyczne. W sportach dynamicznych łatwo o ich uszkodzenie, a przy kasku czy goglach po prostu nie ma możliwości założenia okularów.
Wady wzroku to podstawowe dylematy osób aktywnych fizycznie. Na szczęście są alternatywy dla tych, którzy zmagają się z krótkowzrocznością, astygmatyzmem czy inną wadą wzroku.
- Soczewki kontaktowe to jedno z najpopularniejszych rozwiązań. Dobrze dobrane, stabilnie utrzymują się na oku, nie ograniczają pola widzenia i sprawdzają się zarówno w sportach zespołowych, jak i indywidualnych. Warto jednak pamiętać, że nie każdemu odpowiada ich codzienne noszenie, niektóre osoby odczuwają suchość, dyskomfort, a w sportach wodnych stosowanie soczewek zwiększa ryzyko infekcji oka.
- Dla osób szukających trwałego efektu, szczególnie dla tych, którzy trenują regularnie lub zawodowo, coraz częściej rozważaną opcją jest laserowa korekcja wzroku. Pozwala ona na trwałe pozbycie się wady i aktywność bez konieczności stosowania dodatkowej korekcji wzroku.
Ochrona oczu podczas ćwiczeń i sportu
W sporcie liczy się nie tylko dobra widoczność, ale też ochrona oczu przed urazami i czynnikami zewnętrznymi. Wbrew pozorom, zagrożenia nie dotyczą wyłącznie sportów kontaktowych. Nawet podczas biegania warto zadbać o odpowiednie zabezpieczenie oczu, szczególnie w wietrzne dni, w lesie czy na trasach z dużą ilością pyłu i owadów.
- Okulary sportowe z filtrem UV i lekkim przyciemnieniem chronią przed słońcem, kurzem, gałęziami czy przypadkowym uderzeniem. Stosowane na co dzień okulary korekcyjne są często zbyt małe, żeby ochronić cały obszar wokół oczu.
- W sportach wodnych również należy szczególnie zadbać o bezpieczeństwo narządu wzroku. Osoby pływające, zwłaszcza w naturalnych zbiornikach, jak jeziora czy rzeki, powinny pamiętać, że woda może zawierać bakterie i pasożyty. Kontakt oczu z taką wodą może spowodować rozwój stanu zapalnego. Dlatego dobrze dobrane gogle pływackie to nie tylko kwestia komfortu, ale i bezpieczeństwa.
- Również w halowych sportach zespołowych czy na siłowni nietrudno o kontuzję oka. Przypadkowe uderzenie piłką, łokciem czy sprzętem może mieć poważne konsekwencje. W niektórych dyscyplinach (np. squash, hokej, kolarstwo górskie) zaleca się stosowanie specjalnych gogli ochronnych. Dla osób z wadą wzroku dostępne są również sportowe okulary korekcyjne z wytrzymałymi, odpornymi na pęknięcia soczewkami.
Jak dbać o oczy przy regularnym uprawianiu sportu?
Regularna aktywność fizyczna to świetny sposób na utrzymanie dobrej kondycji, także oczu. Jednak, aby zminimalizować ryzyko urazów i infekcji, warto wprowadzić kilka prostych zasad do sportowej rutyny.
- Przede wszystkim pamiętaj o regularnych badaniach okulistycznych, nawet jeśli nie masz wyraźnych objawów pogorszenia wzroku. Warto kontrolować ostrość widzenia, ciśnienie wewnątrzgałkowe i ogólną kondycję oczu przynajmniej raz w roku, szczególnie przy intensywnym trybie życia.
- Stosuj odpowiednią ochronę: okulary sportowe lub gogle dostosowane do uprawianej dyscypliny, koniecznie z filtrem UV. Jeśli używasz soczewek kontaktowych, zachowuj szczególną higienę, zdejmuj je zaraz po treningu i nigdy nie pływaj w nich w otwartych akwenach.
- Pamiętaj też o nawilżaniu oczu. Intensywny wysiłek, klimatyzacja w halach sportowych czy kontakt z wiatrem mogą powodować ich przesuszenie. W takich przypadkach warto mieć pod ręką sztuczne łzy.
