Czym jest ból oczodołów i jak się objawia?

Ból w oczodole to irytująca i nieprzyjemna dolegliwość, która może znacząco obniżać komfort życia. Może mieć różne podłoża i nasilenie, a czasami świadczyć o poważniejszych problemach zdrowotnych nie tylko w obrębie narządu wzroku. Do ustalenia źródła dyskomfortu niezbędne jest przeprowadzenie wywiadu lekarskiego i wykonanie badań diagnostycznych. W tym artykule przeanalizujemy najczęstsze przyczyny bólu oczodołów, sposoby jego rozpoznawania oraz dostępne metody łagodzenia objawów.

Najczęstsze przyczyny bólu oczodołu

Oczodół jest zagłębieniem w czaszce, w którym znajdują się gałki oczne oraz ich narządy dodatkowe: mięśnie zewnątrzgałkowe, nerwy, naczynia krwionośne, powięzie oczodołowe i tkanka tłuszczowa. Głównym zadaniem oczodołu jest ochrona oka przed czynnikami zewnętrznymi i uszkodzeniami mechanicznymi. Występowanie bólu w tej okolicy może mieć różnorakie podłoża – od niegroźnych infekcji czy zmęczenia oczu po poważne schorzenia neurologiczne. Jednak nie należy bagatelizować problemu, czasami bowiem może on zwiastować poważniejsze stany wymagające natychmiastowej interwencji medycznej. Objawy bólu w oczodołach mogą mieć szerokie spektrum intensywności – od tępego ucisku, po nagłe, ostre kłucie – i mogą pojawiać się po jednej lub obu stronach. Najczęstsze źródła dolegliwości obejmują:

• migrenę – bardzo częsta przyczyna bólu za okiem; ból zazwyczaj jest bardzo uciążliwy, silny, pulsujący, zlokalizowany głównie w okolicach skroni; często towarzyszą mu nudności, światłowstręt i wrażliwość na dźwięki,
• zapalenie zatok obocznych nosa – stan zapalny błony wyścielającej zatoki, który przebiega z takimi objawami jak ból oczodołów i głowy, upośledzenie węchu, a także ogólne osłabienie i gorączka,
• choroby narządu wzroku – ból w oczodole może być związany z różnymi schorzeniami oczu, takimi jak jaskra, zapalenie rogówki, stany zapalne spojówek czy uszkodzenie nerwu wzrokowego,
• nieskorygowana lub niewłaściwie skorygowana wada refrakcji – nadmierne napięcie mięśni gałki ocznej oraz wysiłek skupiania wzroku może powodować m.in. niewyraźne widzenie, zawroty głowy, ból w oczodole, kłopoty ze skoncentrowaniem wzroku i wrażenie nacisku na skronie i czoło,
• choroby neurologiczne – bolące oczodoły mogą być objawem różnych schorzeń neurologicznych, np. neuralgii nerwu trójdzielnego,
• infekcje – źródłem bólu mogą być infekcje oczodołu i okolic, takie jak zapalenie brzegów powiek, zapalenie tkanek oczodołu, ropień, a nawet infekcje zęba,
• czynniki środowiskowe – osoby narażone na zanieczyszczenie powietrza, pyłki roślin, dym papierosowy czy alergeny mogą doświadczać przewlekłego dyskomfortu i bólu w okolicy oczu.

Kiedy ból oczodołów powinien niepokoić?

Jak już powiedzieliśmy, ból oczodołów i głowy może mieć różne natężenie i przebieg – czasem jest łagodny, a innym razem ma charakter bardzo ostry. Warto zwrócić szczególną uwagę, gdy dolegliwości są intensywne, pojawiają się nagle, utrzymują się przez dłuższy czas lub towarzyszą im dodatkowe objawy, takie jak zaburzenia widzenia, opuchlizna czy zaczerwienienie oka. W takich sytuacjach należy skonsultować się ze specjalistą. Dzięki wczesnej diagnozie można lepiej zrozumieć źródło bólu i dobrać odpowiednie metody łagodzenia dolegliwości.

Jak wygląda leczenie bólu oczodołu?

Leczenie zależy od przyczyny bólu. W przypadku migreny stosuje się leki przeciwbólowe, przeciwwymiotne oraz terapie profilaktyczne przy nawracających atakach. Jeśli źródłem dolegliwości są choroby okulistyczne, leczeniem zajmuje się lekarz okulista. Może on przepisać krople do oczu, maści, antybiotyki czy inne leki. W niektórych sytuacjach może być wskazane wykonanie zabiegu chirurgicznego. Przy chorobach neurologicznych, takich jak neuralgia nerwu trójdzielnego, konieczna jest konsultacja u neurologa. Jeśli ból wynika z infekcji w obrębie jamy ustnej, pomocna będzie wizyta u stomatologa. W każdym przypadku konieczne jest dostosowanie leczenia do indywidualnych potrzeb pacjenta.

Kiedy warto udać się do lekarza z bólem oczodołów?

Osoby doświadczające bólu w oczodole w pierwszej kolejności powinny zgłosić się do okulisty. Specjalista przeprowadzi badania pozwalające ocenić stan gałki ocznej, dokona pomiaru ciśnienia wewnątrzgałkowego i przyjrzy się funkcjonowaniu nerwu wzrokowego. Jeżeli okaże się, że przyczyną bólu są problemy wykraczające poza zakres okulistyki, pacjent zostanie skierowany do neurologa lub innego specjalisty, który dobierze dalsze badania i zaplanuje odpowiednie leczenie.