Tradycyjne leczenie zaćmy (katarakty) polega na uzyskaniu poprawy widzenia poprzez chirurgiczne usunięcie naturalnej, zmętniałej soczewki i wszczepienie sztucznej. We współczesnej chirurgii oka stosowana jest również nowoczesna metoda leczenia zaćmy zwana fakoemulsyfikacją. Czym różni się od tradycyjnej operacji zaćmy?
Operacja fakoemulsyfikacji (łac. phacoemulsificatio cataractae) polega na użyciu energii ultradźwiękowej do emulsyfikacji, czyli rozbicia zmętniałej soczewki na drobne fragmenty. Po rozdrobnieniu następuje delikatne odsysanie uszkodzonej przez chorobę soczewki. W kolejnym etapie operacji do pustej torebki soczewki wszczepiany jest sztuczny implant wewnątrzgałkowy, który przywraca wyraźne widzenie.
W tradycyjnej operacji wykonuje się większe nacięcie, a soczewkę usuwa się w jednym kawałku. Zaletą fakoemulsyfikacji zaćmy jest zminimalizowanie inwazyjności zabiegu. Usuwanie rozdrobnionej soczewki z oka pozwala na zmniejszenie nacięcia na brzegu rogówki do około 2,2 mm. Minimalizacja ingerencji chirurga w strukturę tkanek oka wpływa na szybsze gojenie rany. Zmniejsza się również pooperacyjny dyskomfort i skraca okres rekonwalescencji.
Metoda fakoemulsyfikacji zaćmy nie wymaga zakładania szwów, hospitalizacji ani zastosowania narkozy. Jest bezbolesna, ponieważ do oka aplikuje się krople znieczulające. Operacja wykonywana jest w trybie przyjęć jednodniowych. Po kilku godzinach od zabiegu pacjent może wrócić do domu.
Nie każda osoba z zaćmą kwalifikuje się do operacji fakoemulsyfikacji.
Czynniki decydujące o zakwalifikowaniu pacjenta do fakoemulsyfikacji:
Podczas wizyty kwalifikującej do zabiegu, lekarz ocenia stan zdrowia oczu pacjenta i przeprowadza dokładne badania diagnostyczne. Na podstawie specjalistycznych badań, określa stopień zmętnienia soczewki i poziom zaawansowania katarakty. Ocenia, czy zaćma jest na tyle zaawansowana, by jej usunięcie przyniosło istotną poprawę widzenia i jakości życia pacjenta. Jeśli zaćma nie upośledza jeszcze w znacznym stopniu widzenia, lekarz może zalecić odłożenie zabiegu i regularną obserwację postępu choroby. Ponadto podczas wizyty kwalifikacyjnej dobierana jest indywidualnie do potrzeb pacjenta moc soczewki wewnątrzgałkowej, wszczepianej podczas fakoemulsyfikacji zaćmy.
Przeciwwskazania do operacji zaćmy z użyciem fakoemulsyfikatora obejmują:
Operacja zaćmy metodą fakoemulsyfikacji wykonywana jest w trybie chirurgii jednego dnia. Pobyt pacjenta w szpitalu ograniczony jest do minimum. Zabieg jest bezbolesny dzięki zastosowaniu znieczulenia miejscowego w postaci kropli. Podczas trwającego około kilkunastu minut zabiegu, chirurg wykonuje niewielkie nacięcie na brzegu rogówki.
Następnie usuwa zmętniałą soczewkę, po wcześniejszym jej rozdrobnieniu. Nowa soczewka wewnątrzgałkowa umieszczana jest precyzyjnie w tzw. torebce w której znajdowała się soczewka naturalna. Operacja fakoemulsyfikacji zaćmy jest bezpiecznym i małoinwazyjnym zabiegiem, obarczonym bardzo niskim ryzykiem wystąpienia powikłań. Jednak, jak w przypadku każdego zabiegu chirurgicznego, istnieje potencjalne ryzyko wystąpienia powikłań.
Powikłania mogą obejmować ryzyko: wystąpienia infekcji wewnątrz oka, obrzęku rogówki, odwarstwienia siatkówki, jaskry, zaćmy wtórnej czy przemieszczenia sztucznej soczewki wewnątrzgałkowej.
Powikłania po operacji fakoemulsyfikacji występują zaledwie u 1% pacjentów. Zdecydowana większość pacjentów szybko odzyskuje ostrość widzenia i doświadcza poprawy jakości życia. Na satysfakcjonujący efekt poprawy ostrości widzenia nie trzeba długo czekać. Jest natychmiastowy i trwały, ponieważ sztuczna soczewka wszczepiana jest raz na całe życie i nie ulega zmętnieniu.
Po operacji fakoemulsyfikacji zaćmy należy przestrzegać zaleceń lekarza, aby zapewnić sprawną rekonwalescencję i zminimalizować ryzyko powikłań. Poprawa widzenia może następować stopniowo, a na całkowity powrót do normalnego trybu życia sprzed operacji należy poczekać około 8 tygodni.
Zalecenia dla pacjentów po operacji fakoemulsyfikacji zaćmy:
Fakoemulsyfikacji zaćmy jest operacją małoinwazyjną. Małe nacięcia na rogówce to mniejsza rana do gojenia, mniej bólu i mniejsza blizna. To mniejsze ryzyko infekcji i krótszy okres rekonwalescencji. Wysoka precyzja dzięki zastosowaniu nowoczesnej technologii daje gwarancję skutecznej poprawy ostrości widzenia.
