Astygmatyzm to jedna z najczęstszych wad wzroku, spotykana zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. Najczęściej wynika z nieregularnej krzywizny rogówki, która powoduje powstanie na siatkówce obrazu nie punktowego (astygmatyzm rogówkowy), rzadziej z nieprawidłowego kształtu soczewki oka (astygmatyzm soczewkowy). Według oficjalnych szacunków problem astygmatyzmu może dotyczyć nawet 40% ogólnej populacji. Wiele osób zastanawia się, jak widzi astygmatyk oraz jakie są objawy tej wady wzroku. W dzisiejszym wpisie postaramy się odpowiedzieć na te pytania.
Astygmatyzm, znany także jako niezborność rogówkowa, to wada wzroku podobnie częsta, jak krótkowzroczność czy nadwzroczność. Nie jest chorobą, lecz wadą układu optycznego oka. Jak już wspomnieliśmy, niezborność wynika zwykle ze zniekształcenia powierzchni rogówki, która u astygmatyka jest specyficznie wydłużona i przypomina piłkę do rugby. Na skutek zaburzeń układ optyczny nie jest w stanie prawidłowo skupić wiązki promieni świetlnych na siatkówce. Skutkiem jest niewyraźne widzenie.
Jak widzą astygmatycy? Osoby dotknięte tą wadą doświadczają takich objawów jak:
Ludzie z astygmatyzmem widzą świat inaczej niż osoby bez wad refrakcji. Dla astygmatyka linie proste mogą wyglądać na faliste lub pochylone, kontury przedmiotów wydają się rozmyte, a znane kształty przybierają nietypowe formy. Bardzo często dochodzi także do pogorszenia widzenia o zmierzchu i w nocy.
Zgodnie z obecnym stanem wiedzy bezpośrednie przyczyny astygmatyzmu nie zostały do końca poznane. W opinii ekspertów główną przyczyną nieprawidłowej akomodacji oka są czynniki genetyczne. Astygmatyzm najczęściej jest wadą wrodzoną – dziedziczymy go od poprzednich pokoleń. Wiadomo także, że niezborność rogówkowa może być powiązana z czynnikami środowiskowymi. W niektórych przypadkach astygmatyzm może rozwinąć się w związku z mechanicznym urazem oka, po przebytej chorobie oraz jako powikłanie po zabiegu chirurgicznym. Może być też objawem stożka rogówki – postępującego schorzenia, w którym dochodzi do ścieńczenia i zniekształcenia rogówki. Warto przy tym pamiętać, że to, jak widzą ludzie z astygmatyzmem, nie zależy od przyczyny jego powstania. Objawy w codziennym życiu są bardzo podobne, niezależnie od źródła problemu.
Osoby z astygmatyzmem doświadczają charakterystycznych zaburzeń widzenia, które utrudniają im normalne funkcjonowanie:
To, jak widzi astygmatyk, może znacząco wpływać na uczestniczenie w różnych aktywnościach i hobby. Ta wada może być frustrująca, ponieważ utrudnia czytanie, pisanie czy prowadzenie samochodu. Co więcej, dla wielu osób kłopotliwe staje się korzystanie z komputera przez dłuższy czas, oglądanie filmów z napisami czy nawet proste czynności, jak rozpoznawanie znajomych z daleka. Szczególnie męcząca może być jazda nocna z powodu dostrzegania odblasków lub aureoli wokół świateł. Tak naprawdę dla człowieka z tą wadą wzroku wyzwaniem może być nawet zwykły spacer po zmroku.
Istnieje kilka sposobów, aby poprawić widzenie u osoby z astygmatyzmem.
Podsumowując: zrozumienie, jak widzą ludzie z astygmatyzmem, pozwala lepiej dbać o swoje oczy i cieszyć się dobrym widzeniem przez całe życie.