Retinopatia jest jedną z najniebezpieczniejszych chorób okulistycznych, w której przebiegu obserwuje się patologiczne zmiany w obrębie siatkówki. Jeżeli w porę nie zostanie podjęte leczenie, może dojść do całkowitej utraty wzroku. Schorzenie występuje w kilku wariantach, które różnią się przyczynami i objawami. Retinopatia oka jest bardzo niebezpieczna, dlatego tak ważne jest szybkie wykrycie problemu i podjęcie leczenia pod kierunkiem specjalisty. W artykule przedstawimy najważniejsze informacje na temat retinopatii, jej objawów, przyczyn i sposobów leczenia.
Retinopatia to choroba siatkówki oka – przezroczystej, cienkiej błony położonej we wnętrzu gałki ocznej, która pełni ważną funkcję w percepcji wzrokowej. W przebiegu schorzenia dochodzi do zmian związanych z uszkodzeniem naczyń krwionośnych siatkówki. W wyniku tych zmian może dojść do pogorszenia widzenia, a w skrajnych przypadkach nawet całkowitej utraty wzroku. Retinopatia jest niebezpieczną chorobą, która może prowadzić do upośledzenia widzenia i ślepoty. Dotyczy to zwłaszcza osób w wieku od 20 do 65 lat, które chorują na cukrzycę. Kluczowe dla zapobiegania poważnym następstwom retinopatii są wczesna diagnoza oraz szybkie podjęcie leczenia.
Istnieją różne rodzaje retinopatii. Każda z jej form może mieć odmienne przyczyny oraz przebieg. Poszczególne rodzaje tego schorzenia mogą manifestować się różnymi objawami, co sprawia, że diagnoza i leczenie wymagają indywidualnego podejścia do pacjenta.
Retinopatia cukrzycowa, nazywana potocznie chorobą cukrzycową oczu, to uszkodzenie siatkówki, które rozwija się u osób cierpiących na cukrzycę. Dotyka większości osób, które borykają się z cukrzycą typu 1 i nawet połowy chorujących na cukrzycę typu 2. Wysoki poziom glukozy we krwi powoduje uszkodzenia naczyń krwionośnych siatkówki, co prowadzi do ich pękania i tworzenia się krwotoków. Choroba może mieć różny stopień zaawansowania, od łagodniejszej postaci, czyli retinopatii nieproliferacyjnej, po bardziej zaawansowaną retinopatię proliferacyjną, która grozi utratą wzroku. Objawy retinopatii cukrzycowej obejmują osłabienie wzroku, nieostre widzenie, pękanie naczynek krwionośnych oraz pojawianie się ciemnych plamek w polu widzenia. Jednocześnie nie towarzyszy temu ból, co może powodować lekceważenie tego problemu.
Retinopatia wcześniacza, jak sugeruje nazwa, występuje u dzieci urodzonych przed planowanym terminem. W takich przypadkach siatkówka nie zdążyła się w pełni rozwinąć, a naczynia krwionośne są morfologicznie niedojrzałe. Im wcześniejszy poród, tym wyższe ryzyko wystąpienia tego schorzenia. Retinopatia wcześniacza prowadzi do odwarstwienia siatkówki, co skutkuje zaburzeniami widzenia. Objawy tej choroby obejmują m.in. małoocze, niedowidzenie, oczopląs oraz leukokorię – białą źrenicę. Choć przyczyny schorzenia nie są do końca znane, głównym czynnikiem ryzyka pozostaje wcześniactwo. Czasami choroba może ustąpić samoistnie lub zatrzymać się w początkowej fazie.
Retinopatia barwnikowa to choroba o podłożu genetycznym, która rozwija się zwykle w okresie młodzieńczym, najczęściej między 18. a 30. rokiem życia. Najwięcej przypadków obserwuje się jednak w grupie wiekowej czterdziesto i pięćdziesięciolatków. Choroba polega na odkładaniu się barwnika w obrębie siatkówki. Dochodzi również do zaburzeń krążenia w gałce ocznej oraz zmian zanikowych i utraty komórek w siatkówce. Skutkuje to postępującym pogarszaniem się wzroku osoby chorej. Pacjenci zgłaszają w tym przypadku zaburzenia ostrości widzenia, trudność widzenia w słabym świetle oraz utratę części widzenia peryferyjnego lub obwodowego. Niestety choroba może prowadzić nawet do utraty wzroku.
Powodem występowania retinopatii jest głównie cukrzyca. Przewlekłe wysokie stężenie glukozy we krwi powoduje uszkodzenie naczyń krwionośnych, dzięki którym siatkówka jest zaopatrywana w tlen i substancje odżywcze. Powoduje to szereg dolegliwości, m.in. pogorszenie ostrości wzroku. Inne czynniki rozwoju retinopatii oka to m.in.:
Diagnostyka retinopatii opiera się na badaniach okulistycznych, takich jak badanie dna oka oraz angiografia fluoresceinowa. Pozwalają one na ocenę stanu siatkówki i naczyń krwionośnych w oku.
Leczenie retinopatii oka obejmuje różne metody dopasowane do stopnia zaawansowania zmian chorobowych oraz ogólnego stanu pacjenta. Są wśród nich:
Rogówka oka – budowa, funkcje i znaczenie dla wzroku
Jakie zioła na oczy? – naturalne metody poprawy wzroku i łagodzenia dolegliwości
Od jakiego wieku można zacząć nosić soczewki kontaktowe? Czy młodzież może z nich korzystać?
Odwarstwienie siatkówki – co warto wiedzieć o tej poważnej chorobie oczu?