Pękające naczynka w oku to dość powszechna przypadłość, która może dotknąć każdego, niezależnie od wieku. Na ogół nie ma powodu do niepokoju, a objaw ten zwykle ustępuje samoistnie bez konieczności leczenia. Problem popękanych naczynek może jednak alarmować o niektórych zaburzeniach lub chorobach. Dlaczego pękają naczynka w oczach? Jakie są najbardziej charakterystyczne objawy? Co można zrobić, aby wzmocnić naczynia krwionośne? W dzisiejszym artykule skupimy się na przekazaniu kilku istotnych informacji na ten temat.
Pęknięte naczynko w oku w medycynie nazywane jest wylewem podspojówkowym. Do takiej sytuacji najczęściej dochodzi w wyniku przerwania ciągłości delikatnych naczyń krwionośnych na powierzchni gałki ocznej. Wówczas krew wydostaje się do przestrzeni pomiędzy twardówką a spojówką, co obserwujemy jako pojawienie się czerwonych plam na białku oka. Wylew podspojówkowy można porównać do siniaka na skórze. Mimo intensywnego zaczerwienienia zwykle nie towarzyszą mu ból, pieczenie czy pogorszenie widzenia.
Choć wygląd takiego zaczerwienienia może budzić niepokój, w większości przypadków wylew w oku ustępuje samoistnie w ciągu kilku lub kilkunastu dni i nie wymaga leczenia. Nie należy mylić popękanych naczynek w oczach z tzw. czerwonym okiem, czyli silnym zaczerwienieniem związanym z pojawieniem się stanu zapalnego, który prowadzi do poszerzenia i przekrwienia naczyń krwionośnych.
Najbardziej charakterystycznym objawem wylewu podspojówkowego jest pojawienie się jasnoczerwonej plamy krwi na tle białej twardówki. Czerwona plama na białku oka może mieć różny kształt – od niewielkiej plamki po większy obszar, który czasem wygląda jak uniesiony pęcherz z krwią. Niekiedy oprócz plamki można zauważyć także lekkie uniesienie spojówki. Zazwyczaj samo pęknięte naczynko w oku nie powoduje dolegliwości bólowych.
Może pojawić się uczucie obrzęku pod powieką i lekki dyskomfort z tym związany. Typowe jest również to, że wylewowi nie towarzyszy pogorszenie ostrości widzenia, nieprawidłowa wydzielina z oczu ani uczucie ciała obcego w oku. To odróżnia popękane naczynka w oku od poważniejszych chorób narządu wzroku.
Istnieje wiele przyczyn, które wywołują taki stan: od błahych, jak duży wysiłek fizyczny, przez poważne, jak urazy gałki ocznej, aż po przyczyny ogólnoustrojowe. W znacznej części przypadków do wylewów podspojówkowych dochodzi z powodu chwilowego wzrostu ciśnienia żylnego. Czerwona plamka w oku może być spowodowana m.in. silnym kichnięciem, kaszlem, gwałtownymi wymiotami, dźwiganiem zbyt dużego ciężaru albo zaparciami. Do stosunkowo częstych przyczyn pękających naczynek możemy zaliczyć mechaniczne urazy gałki ocznej i oczodołu.
Pęknięte naczynko może pojawić się na skutek silnego tarcia oka, obecności ciała obcego w oku czy też nieumiejętnego zakładania i zdejmowania soczewek kontaktowych. Problem ten może być także wynikiem zmęczenia narządu wzroku – za pękającymi naczynkami w oku często stoi m.in. długotrwała praca przed ekranem komputera lub telewizora, prowadzenie pojazdów czy inne czynności wymagające dużego skupienia wzroku. Do wylewu podspojówkowego może również dojść w przebiegu chorób ogólnoustrojowych, takich jak nadciśnienie tętnicze, retinopatia nadciśnieniowa, cukrzyca, retinopatia cukrzycowa, miażdżyca, zaburzenia krzepnięcia (małopłytkowość lub nieprawidłowa funkcja płytek krwi), zaburzenia hematologiczne, mocznica bądź ostre choroby gorączkowe (np. grypa, odra, ospa, szkarlatyna, błonica).
Choć w większości przypadków popękane naczynka w oku same w sobie są nieszkodliwe, warto zwrócić uwagę na przyczynę ich wystąpienia, zwłaszcza jeśli problem pojawia się regularnie. Zwykle zaczerwienienie spowodowane przez pękające naczynka szybko znika. Wylew podspojówkowy zazwyczaj wchłania się samoistnie w ciągu 1-2 tygodni, podobnie jak siniaki na skórze. Warto jednak zgłosić się na konsultację do okulisty, gdy pękające naczynka występują często bądź w dużej liczbie. Specjalista zidentyfikuje przyczynę problemu, a w razie potrzeby skieruje na dodatkowe badania. Należy również pamiętać, że w przypadku silnego bólu oka, zaburzeń widzenia oraz po urazach oka lub głowy trzeba niezwłocznie skonsultować się z lekarzem pierwszego kontaktu – internistą lub lekarzem rodzinnym.
Leczenie popękanych naczynek w oku zależy od przyczyny i nasilenia problemu. W przypadku drobnych wylewów podspojówkowych najczęściej nie jest wymagane leczenie objawowe, ponieważ zmiany wchłaniają się samoistnie bez powikłań w ciągu 1-2 tygodni. Można jednak wspomóc regenerację tkanek oka i przyspieszyć proces gojenia. W tym celu można zastosować odpowiednio dobrane krople na pęknięte naczynka w oku bez konserwantów. Krople do oczu na pęknięte naczynka zawierają w swoim składzie m.in. pochodne rutyny, kwas hialuronowy i ektoinę – substancje o działaniu nawilżającym i odżywczym. Natomiast w przypadku schorzeń ogólnoustrojowych konieczne jest leczenie przyczyny podstawowej problemu.
Pękające naczynka w oku mogą uwidocznić się u każdego, niezależnie od wieku. Aby zminimalizować ryzyko ich wystąpienia, należy przede wszystkim prowadzić zdrowy tryb życia: dbać o zdrowe odżywianie, kondycję fizyczną i zapewniać organizmowi odpowiednią ilość odpoczynku. Ważne jest ograniczenie czasu spędzanego przed komputerem, telewizorem i smartfonem. Dodatkowo warto regularnie wykonywać badania ogólne i kontrolować ciśnienie tętnicze. Pomocne może okazać się także stosowanie suplementów diety wspomagających wzmocnienie ścian naczyń krwionośnych, takich jak preparaty z witaminą C, wapniem czy rutyną.
Czasami zdarza się pękanie naczynek w oku od… śmiechu. Nagły wybuch radości może prowadzić do wzrostu ciśnienia w naczyniach krwionośnych, a to do pęknięcia naczynka w oku.
U kobiet w ciąży rośnie ryzyko wystąpienia pękających naczynek w oku. Dzieje się tak, ponieważ hormony ciążowe przyczyniają się do obrzęków w gałce ocznej.
Jeśli wylew podspojówkowy jest duży, może objąć nawet całe oko. Tego typu objaw może wyglądać dość upiornie, ale zazwyczaj nie jest groźny i ustępuje samoistnie w ciągu kilku do kilkunastu dni.
