Zakrzep w oku to schorzenie, które może prowadzić do nagłego pogorszenia wzroku. W jego przebiegu dochodzi do zablokowania odpływu krwi z siatkówki, co powoduje obrzęk i uszkodzenie struktur oka. Choroba ta częściej dotyka osoby z nadciśnieniem, cukrzycą czy zaburzeniami krzepnięcia. Jakie są jej objawy? W jaki sposób się ją diagnozuje i leczy? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w dalszej części artykułu.
Zakrzep żyły środkowej siatkówki, znany także jako CRVO (ang. central retinal vein occlusion), to choroba polegająca na zamknięciu światła głównej żyły siatkówki, a więc jej całego pnia naczyniowego. W konsekwencji żyła odprowadzająca krew z siatkówki zostaje zablokowana przez skrzep. Zaczopowanie żyły prowadzi do niedotlenienia odpowiednich obszarów siatkówki, wylewów i znacznego upośledzenia narządu wzroku. Powstanie zakrzepu w żyle doprowadza do pogorszenia wzroku lub ubytków w polu widzenia, a w ekstremalnych przypadkach do całkowitej ślepoty. Choroba występuje głównie w populacji osób starszych, po 65. roku życia. Istnieje też niedokrwienna postać tego schorzenia, która dotyka około 25% pacjentów.
Wystąpienie zakrzepicy w oku może być związane z różnymi stanami patologicznymi wpływającymi na układ naczyniowy narządu wzroku. Niejednokrotnie wynika ze zmian miażdżycowych, które pojawiają się w środkowej tętnicy siatkówki. Powodują one ucisk na ściany żył siatkówki, co utrudnia prawidłowy przepływ krwi.
Wśród czynników rozwoju CRVO można wymienić:
Charakterystycznym objawem zatoru w oku jest nagłe i bezbolesne pogorszenie wzroku. W przypadku pojawienia się tego symptomu należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem! Przy dużym nasileniu zmian zakrzepowych może dojść do zaburzeń reakcji źrenicy, co jest oznaką poważnego niedokrwienia siatkówki. W takich sytuacjach niezbędna jest szybka interwencja medyczna.
Podstawowym badaniem diagnostycznym w przypadku podejrzenia zakrzepicy żyły środkowej siatkówki jest angiografia fluoresceinowa. Pozwala ona określić zarówno miejsce wystąpienia zatoru, jak i obszary niedokrwienia siatkówki. Dodatkowo lekarz często przeprowadza stereoskopowe badanie dna oka, dzięki któremu możliwe jest uzyskanie dokładnego obrazu dna oka i określenie kondycji narządu wzroku. Specjalista może też zlecić szereg podstawowych badań, takich jak pomiar ciśnienia tętniczego krwi, morfologię krwi z OB, sprawdzenie poziomu glikemii, lipidogram, parametry oceniające funkcje nerek czy badanie EKG.
Na podstawie wyników wykonanych badań diagnostycznych specjalista dobiera odpowiednią metodę leczenia CRVO. Jeśli zmiany zakrzepowe zostaną określone jako wczesne, wówczas stosuje się miejscowe leczenie za pomocą sterydów czy leków przeciwzakrzepowych i przeciwzapalnych. W przypadku wykrycia zaawansowanych zmian i patologicznych unaczynień konieczne staje się wykonanie zabiegu zwanego fotokoagulacją laserową siatkówki. To nowoczesna i skuteczna metoda leczenia chorobowo zmienionych miejsc w siatkówce oka. W sytuacji, gdy zakrzepica wiąże się z dużym obrzękiem, zalecane jest przeprowadzenie iniekcji preparatów anty-VEGF.
Zakrzep w oku może występować w różnych rejonach siatkówki, co wpływa na jego przebieg i konsekwencje zdrowotne. W przebiegu choroby może pojawić się zarówno zakrzep plamkowy, jak i obwodowy. Jeżeli zator wystąpi w rejonie plamki, może dojść do znacznego upośledzenia ostrości widzenia i wystąpienia obrzęku plamki. Wśród głównych powikłań zatoru gałęzi żyły środkowej siatkówki wymienia się przewlekły obrzęk plamki oraz wtórną neowaskularyzację naczyń siatkówki, czyli proces powstawania nowych naczyń krwionośnych w oczach.
Aby zminimalizować ryzyko wystąpienia zakrzepu żyły środkowej siatkówki, należy kompleksowo zadbać o dobry stan układu krążenia. Szczególnie powinny pamiętać o tym osoby mające problem z nadciśnieniem tętniczym. Warto także regularnie wykonywać badanie morfologii krwi oraz sprawdzać stan stężenia lipidów. Nie bez znaczenia jest oczywiście prowadzenie zdrowego trybu życia, czyli utrzymywanie prawidłowej masy ciała czy rezygnacja z nałogów.
Nigdy nie wolno lekceważyć objawów mogących przemawiać za wystąpieniem zakrzepu żyły w oku. W przypadku nagłego pogorszenia wzroku należy bezzwłocznie udać się do lekarza specjalisty. Po zakończeniu leczenia pacjent powinien pozostać pod stałym nadzorem okulisty, ponieważ istnieje ryzyko nawrotu CRVO.
Rogówka oka – budowa, funkcje i znaczenie dla wzroku
Jakie zioła na oczy? – naturalne metody poprawy wzroku i łagodzenia dolegliwości
Od jakiego wieku można zacząć nosić soczewki kontaktowe? Czy młodzież może z nich korzystać?
Odwarstwienie siatkówki – co warto wiedzieć o tej poważnej chorobie oczu?