Ryzyko wystąpienia powikłań w związku z wykonywanym zabiegiem chirurgicznym występuje zawsze. Można je minimalizować, lub szybko reagować w przypadku wystąpienia niepokojących objawów. Największe ryzyko wystąpienia powikłań po operacji zaćmy pojawia się u pacjentów, którzy zdecydowali się na zabieg w bardzo późnym stadium choroby. Zaćma nadmiernie dojrzała wymaga wysokiego stopnia umiejętności chirurgicznych z uwagi na stwardniałą soczewkę, nastręczającą trudności w trakcie jej usuwania.
Wykonanie zabiegu chirurgicznego jest nieuchronne w leczeniu zaćmy. Już starożytni Egipcjanie wykonywali bardzo inwazyjne zabiegi, które krótkotrwale poprawiały jakość widzenia. Niestety, nie potrafili skutecznie radzić sobie z powikłaniami po zabiegach. W konsekwencji przesuwania igłą w tył oka zmętniałej soczewki występowało zakażenie, a następnie trwała utrata wzroku.
Współczesny poziom wiedzy pozwala skutecznie i trwale pokonać zaćmę. Należy jednak jak najwcześniej przystąpić do leczenia tej groźnej w skutkach choroby. Nieleczona zaćma prowadzi stopniowo do znacznego pogorszenia jakości widzenia, a ostatecznie do całkowitej utraty wzroku. Operację zaćmy powinniśmy najpóźniej wykonać w przypadku spadku ostrości widzenia o 30-40%.
Podczas operacji chirurg dokonuje usunięcia zmętniałej soczewki. Poprzez wykonanie niewielkiego nacięcia na rogówce dostaje się do zmętniałej soczewki, którą usuwa poprzez jej rozbicie za pomocą ultradźwięków. Nowa soczewka wewnątrzgałkowa umieszczana jest w torebce tylnej komory oka.
Zabieg jest małoinwazyjny i trwa zwykle od 15 do 20 minut. Nie wymaga hospitalizacji pacjenta po operacji. Powikłania po operacji zaćmy przy zachowaniu wszystkich zaleceń specjalisty są rzadkie. Warto jednak zwracać uwagę na wszystkie pojawiające się niepokojące objawy, i na bieżąco konsultować je ze specjalistą.
Monitorowanie stanu zdrowia pacjenta w czasie operacji i po wykonaniu zabiegu umożliwia szybkie reagowanie na pojawiające się powikłania. Niektóre powikłania mogą pojawić się w trakcie operacji lub bezpośrednio po wykonaniu zabiegu, inne pojawiają się w późniejszym terminie.
Do natychmiastowych objawów, które są wynikiem zabiegu chirurgicznego, należą:
Wymienione powikłania są monitorowane i doraźnie leczone przez personel medyczny podczas zabiegu i tuż po nim.
Po wyjściu ze szpitala pacjent powinien pozostać pod stałą opieką lekarza i stosować się do jego zaleceń. Skuteczna komunikacja między okulistą i operowanym pacjentem jest warunkiem koniecznym uzyskania satysfakcjonujących rezultatów leczenia. Ważne jest, aby pacjent rzetelnie informował swojego okulistę o wszelkich nietypowych objawach po operacji, aby uniknąć trwałych uszkodzeń wzroku.
Naturalnym procesom gojenia się oka w pierwszych tygodniach po zabiegu mogą towarzyszyć niepokojące objawy, takie jak:
Późne powikłania po operacji zaćmy mogą pojawić się tygodnie, miesiące, a nawet lata po zabiegu. Należy udać się na konsultację okulistyczną w przypadku wystąpienia następujących niepokojących objawów:
Zmętnienie torebki tylnej, zwane również zaćmą wtórną, to powikłanie najczęściej występujące u pacjentów po operacji zaćmy. Polega na zmętnieniu tylnej części torebki soczewki, która pozostaje w oku po usunięciu zmętniałej soczewki.
Objawy pojawienia się zaćmy wtórnej to:
Pogorszenie ostrości wzroku może nastąpić po kilku tygodniach albo nawet po kilku latach od operacji. Sposobem przywracania ostrego widzenia jest wykonanie krótkiego, nieinwazyjnego zabiegu laserowego.
Pooperacyjny obrzęk rogówki to wynik uszkodzenia lub przeciążenia śródbłonka rogówki podczas zabiegu.
Objawy obrzęku rogówki:
Obrzęk rogówki leczy się za pomocą kropli steroidowych lub niesteroidowch, które zmniejszają stan zapalny.
W większości przypadków obrzęk rogówki ustępuje w ciągu kilku dni lub tygodni po operacji zaćmy. Jednak osoby z osłabionym śródbłonkiem, na przykład z dystrofią Fuchsa, są bardziej narażone na przewlekłe problemy z rogówką. Mogą wymagać długotrwałej terapii lub interwencji chirurgicznej.
To poważne, ale rzadkie powikłanie, polegające na zapaleniu wnętrza oka. Objawy zakażenia: ból, czerwone oko (zaczerwienienia), obrzęk i pogorszenie widzenia
Zakażenie wymaga natychmiastowego leczenia antybiotykami. Niekiedy istnieje konieczność wykonania operacji.
W sporadycznych przypadkach zdarza się przemieszczenie sztucznej soczewki wewnątrzgałkowej. Objawy przemieszczenia sztucznej soczewki wewnątrzgałkowej: pogorszenie jakości widzenia, widzenie nieostre , podwójne.
Powikłanie może wystąpić nawet miesiąc po wykonaniu operacji zaćmy. Wymaga dodatkowej interwencji chirurgicznej.
Jaskra wtórna jest konsekwencją wystąpienia niespodziewanego krwawienia oraz infekcji podczas operacji. Objawy jaskry wtórnej: nagły wzrost lub wahania ciśnienia wewnątrzgałkowego, ból oka, występowanie efektu halo, czyli widzenia okręgów w pobliżu źródeł światła Jaskra wtórna wymaga leczenia farmakologicznego.
Po operacji zaćmy pacjenci zazwyczaj doświadczają poprawy widzenia, ale sporadycznie mogą wystąpić u nich pewne zaburzenia wzroku. Większość powikłań ma charakter tymczasowy, który ustępuje wraz z zakończeniem procesu rekonwalescencji. Jeśli zdarzy się, że u Pacjenta po zabiegu usunięcia zaćmy wystąpią wyżej wymienione powikłania, kluczowa jest wczesna diagnoza oraz wdrożenie skutecznego leczenia.
